تفاوت زیرساخت‌های پرداخت، موانع حقوقی و حساسیت به تحریم‌ها، روند ایجاد اتصال بانکی ایران و چین را با چالش مواجه کرده است؛ مسیری که به طراحی پیام‌رسان بومی و مستقل از سوئیفت گره خورده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، روند اجرایی توافق جامع همکاری‌های ایران و چین وارد مرحله‌ای شده که حوزه بانکی و مالی در کانون توجه طرفین قرار گرفته است. به اعتقاد ناظران اقتصادی، بدون همگرایی میان شبکه‌های بانکی دو کشور، سایر بخش‌های این توافق با مانع روبه‌رو خواهد شد.

متخصصان می‌گویند دو دسته مانع اصلی وجود دارد: فنی و حقوقی.

موانع فنی

از بعد فنی، نخستین مانع، تفاوت ساختاری در سیستم‌های پرداخت است. شبکه «ساتنا» و «شتاب» ایران با سامانه CIPS چین از نظر پروتکل‌های ارتباطی و استانداردهای ISO همسان نیستند. این ناهمخوانی باعث می‌شود هرگونه اتصال مستقیم نیازمند طراحی یک لایه واسط یا به‌اصطلاح «پل پرداخت» باشد.

مشکل دوم نبود یک کانال ارتباطی پایدار و ایمن است. این کانال باید به‌گونه‌ای طراحی شود که در برابر رهگیری و قطع از سوی بازیگران خارجی مقاوم باشد؛ امری که مستلزم سرمایه‌گذاری و تأمین تجهیزات پیشرفته است.

در حوزه پیام‌رسان بانکی، استفاده از سوئیفت برای ایران عملاً غیرممکن است، و هرچند چین سامانه CIPS را دارد، فشارهای سیاسی خارجی باعث می‌شود این سامانه هم بی‌ریسک نباشد. به همین دلیل، ساخت یک پیام‌رسان مشترک و مستقل در دستور کار قرار گرفته است.

ابعاد امنیتی نیز اهمیت بالایی دارند. ایران و چین باید به پروتکل‌های یکسانی در حوزه رمزنگاری داده‌ها، مقابله با نفوذ سایبری و ذخیره‌سازی امن تراکنش‌ها برسند. این همگرایی امنیتی گاهی حتی دشوارتر از اتصال فنی است.

موانع حقوقی و نظارتی

در بعد حقوقی، اختلاف در مقررات نظارت بانکی، به‌ویژه حوزه‌های «شناسایی مشتری» و «مبارزه با پولشویی»، بزرگ‌ترین مانع محسوب می‌شود.

عامل دیگر، حساسیت بانک‌های عمده چینی نسبت به تحریم‌های آمریکا است که مانع همکاری آشکار با ایران می‌شود. همین نگرانی سبب شده حتی پروژه‌های فنی با احتیاط پیش بروند.

همچنین، برای هرگونه پیام‌رسان مشترک باید پیمان‌های حمایتی دوجانبه تصویب شود تا در آنها تعهدات طرفین برای حفظ محرمانگی داده‌ها و استانداردهای امنیتی روشن گردد. تطبیق قوانین ارزی دو کشور نیز موضوعی است که بدون آن اتصال شبکه‌ها عملی نخواهد شد.

موضوع پیام‌رسان مستقل

کارشناسان حوزه بانکی معتقد هستند که طراحی پیام‌رسان مستقل بومی با استفاده از تجارب CIPS نه‌تنها امکان‌پذیر، بلکه ضروری است. وی خاطرنشان می‌کند ایجاد چنین پیام‌رسانی باید در چارچوب همکاری رسمی دولت‌ها صورت گیرد تا در برابر تحریم‌های ثانویه مقاوم باشد.

پیشنهادات عملیاتی

بر اساس بررسی‌های کارشناسی، راهکارهای زیر برای پیشبرد پروژه پیشنهاد شده است:

• تأسیس مرکز عملیات مشترک بانکی به‌عنوان پایگاه اصلی مدیریت اتصال.
• به‌روزرسانی و بومی‌سازی استاندارد ISO 20022 متناسب با زیرساخت‌های ایران و چین.
• عقد پیمان حفاظت از داده‌های بانکی میان دو کشور.
• اجرای پروژه پایلوت با حضور چند بانک منتخب قبل از گسترش سراسری.
• ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری مشترک برای تجهیز و توسعه زیرساخت‌ها.

براین اساس وزارت امور اقتصادی و دارایی به‌عنوان محور پیشبرد این طرح، مسئولیت هماهنگ‌سازی نهادهای داخلی، هدایت مذاکرات فنی، و همسو کردن قوانین داخلی با الزامات اتصال بانکی دو کشور را بر عهده دارد. این وزارتخانه همچنین موظف است مسیر تأمین مالی پروژه را از محل منابع داخلی و خارجی هموار کند.

در صورت موفقیت این طرح، روابط مالی ایران و چین می‌تواند از مدار سوئیفت خارج شده و بر پایه زیرساخت‌های مستقل دوجانبه اداره شود. این تحول، علاوه بر کاهش وابستگی به دلار، می‌تواند الگوی جدیدی برای همکاری‌های بانکی در میان کشورهای هدف تحریم ایجاد کند.

کد خبر 6584739 محمدحسین سیف اللهی مقدم

• موانع اتصال بانکی ایران و چین کدام است و نقش وزارت اقتصاد چیست؟

• توافق ایران و چین زیر سایه چالش بانکی؛ برنامه وزارت اقتصاد چیست؟

• فرزین: نیازی به استفاده از سوئیفت نداریم

• دو محور حیاتی وزارت اقتصاد در اجرای توافق ۲۵ ساله ایران و چین

• تشکیل شورای توسعه هوش مصنوعی در دانشگاه شیراز

• اهداف کمی تحقق شاخص‌های اقتصاد دانش‌بنیان بررسی شد

• زاکانی: میزان آب ورودی به تهران کفاف ۲۴ میلیون نفر را می‌دهد

• حمایت‌های بی‌قید و شرط آمریکا از رژیم صهیونیستی نقض آشکار حقوق بشر است

• ۳۴ متهم تحت تعقیب در فلاورجان دستگیر شدند

• نقش رسانه در مطالبه‌گری و ترویج فرهنگ وقف بی بدیل است

• همکاری دانشگاه شهیدبهشتی با شرکت خودرویی برای گسترش بازار جهانی

• رویکرد مدیریت ارشد آذربایجان شرقی حمایت از واحدهای دانش بنیان است

• کاهش اهدای خون در مازندران؛ نیاز مبرم به همه گروه‌های خونی

• صهیونیست‌ها ۳۰۳ خبرنگار فلسطینی را اسیر و شهید کرده اند

• جزئیات پیشنهاد آمریکا برای آتش‌بس در غزه

• گذشت خانواده اولیای دم از اجرای حکم قصاص در حضور رئیس قوه قضائیه

• واکنش قهرمان جهان به کنار گذاشتن پویا دادمرز از مسابقات جهانی

• زمین‌لرزه‌ای شدید یونان را لرزاند

• حمله پهپادی رژیم صهیونیستی به کاروان «صُمود» در سواحل تونس + فیلم

• دلیل کمبود داروهای بیماران پیوندی چیست؟

• پیش‌بینی هواشناسی ۱۸ شهریور؛ سامانه هوای خنک از جمعه وارد کشور می‌شود

• ترافیک فوق‌سنگین در محورهای شمالی کشور؛ جاده چالوس یک‌طرفه شد

• جدول زمانی قطع برق استان کرمانشاه در روز سه‌شنبه ۱۸ شهریور منتشر شد

• پشت پرده «وزارت جنگ» ترامپ؛ از برندسازی تا چرخش خطرناک سیاست خارجی

• 

  روزنامه‌های صبح سه‌شنبه ۱۸ شهریور ۱۴۰۴

• 

  روزنامه‌های صبح دوشنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۴